Tο έτος 1000 περίπου, οι μοναχοί του Αγίου Όρους πήραν ένα μαύρο μάλλινο σκοινάκι, του έκαναν πενήντα τέσσερεις κόμπους και έπλεξαν τις δύο άκρες του σε σχήμα σταυρού. Αυτή τη γιρλάντα την ονόμασαν δεητικό στεφάνι της Παναγιάς διότι με αυτό έκαναν δεήσεις στην Παναγιά. Κάποιοι την είπαν προσευχητάρι επειδή την χρησιμοποιούσαν σαν εργαλείο προσευχής. Εκείνοι που απαξίωναν αυτήν τη γιρλάντα την είπαν κομποσκοίνι επειδή ήταν ένα σκοινάκι με κόμπους. Οι περισσότεροι όμως την είπαν κομπολόι επειδή ο προσευχόμενος ακουμπώντας τον κάθε κόμπο λέγει και μία προσευχή. Η σύνθεση των λέξεων κόμπο λέγει γέννησαν το όνομα κομπολόγι – κομπολόι.
Επί τουρκοκρατίας οι Τούρκοι αξιωματούχοι, κρατούσαν γιρλάντα με κεχριμπαρένιες χάντρες και πλούσια μεταξένια φούντα. Την έλεγαν ντεσμπίχ. Την χρησιμοποιούσαν για να χαλαρώνουν το νευρικό τους σύστημα, να επιδεικνύουν τον πλούτο τους και σαν σκήπτρο εξουσίας. Τέτοιο σκήπτρο πήραν στα χέρια τους και οι συνεργάτες των Τούρκων, κοτζαμπάσηδες, άρχοντες, αρματολοί και προεστοί. Το ονόμασαν τεσμπίχι. Αυτά τα σκήπτρα εξουσίας στα χέρια των Ελλήνων, λειτουργούσαν σαν σφραγίδα εξουσίας, συμβόλαιο, άδεια οικοδομής, λόγος τιμής, όρκος, απόδειξη φιλίας και έρωτα!
ΝΤΕΣΜΠΙΧ |
Αυτή η γιρλάντα στα χέρια του ραγιά, δεν έπαιζε το ρόλο του ντεσμπίχ, ούτε του κομπολογιού. Ήταν ένα δημιούργημα με το οποίο «περνούσε την ώρα του», εκφράζοντας παράλληλα την αισθητική του, την οικονομική του κατάσταση και την προσωπικότητά του. Αυτές τις γιρλάντες ο καθένας τις χρησιμοποιούσε ανάλογα με τον πολιτισμό του, την κουλτούρα του και τον χαρακτήρα του. Έτσι κάποιοι «ρωγομετρούσαν» (χάιδευαν, ψηλάφιζαν, ερευνούσαν) τις χάντρες ικανοποιώντας τις αισθήσεις τους, αφή, όραση, ακοή, όσφρηση. Με το ρωγομέτρημα χαλάρωναν, αναστοχάζονταν, φαντάζονταν, ονειρεύονταν, «ταξίδευαν»! Γι’ αυτό οι γιρλάντες αυτές έγιναν οι πιστοί τους φίλοι, οι μεγάλοι έρωτες που μαζί τους μετρούσαν τους καημούς και τους αναστεναγμούς… Κάποιοι άλλοι στριφογύριζαν και «βροντοχτυπούσαν τις χάντρες» για να δηλώνουν στο περιβάλλον την παρουσία του ΕΓΩ τους και το «βάρος της μαγκιάς» τους.
Από τότε μέχρι σήμερα τέτοιου είδους γιρλάντες χρησιμοποιούνται από τους νεοέλληνες σαν μέσο προβολής του ΕΓΩ, επίδειξη δύναμης, μαγκιάς και ενός ιδιότυπου ανδρισμού.
Με το ξέσπασμα όμως της επανάστασης του ’21, ήταν επικίνδυνο να χρησιμοποιούν το όνομα τεσμπίχι για τη γιρλάντα τους, αφού ίδιο όνομα είχε το τούρκικο σκήπτρο εξουσίας.
Έτσι αναγκάστηκαν να τη μετονομάσουν σε κομπολόι, αφού αυτό το όνομα παρέπεμπε σε χριστιανό Έλληνα πατριώτη.
Έτσι αναγκάστηκαν να τη μετονομάσουν σε κομπολόι, αφού αυτό το όνομα παρέπεμπε σε χριστιανό Έλληνα πατριώτη.
Από την τουρκοκρατία μέχρι σήμερα, αρκετοί κάτοικοι αυτής της χώρας φτιάχνουμε και χρησιμοποιούμε τέτοιες γιρλάντες. Το τι και πόσα ξέρουμε γι’ αυτές, καθορίζουν και τη στάση μας απέναντι τους. Έτσι κάποιοι τις θεωρούν μόνο αξεσουάρ των αργόσχολων, του υπόκοσμου και των φτωχών απολίτιστων ανθρώπων. Αυτή η άποψη έχει ευρέως διαδοθεί και έχει δημιουργήσει μια αρνητική προκατάληψη γι’ αυτές τις γιρλάντες. Κάποιοι άλλοι τις θεωρούν συλλεκτικά αντικείμενα. Τέλος, για κάποιους είναι εξαιρετικά λαϊκά δημιουργήματα, αγχολυτικά έργα τέχνης, πηγές θετικής ενέργειας, έμπιστος αχώριστος φίλος, μεράκι, έρωτας, φετίχ, τσιγαροφονιάς …
Τώρα που επιτέλους έφτασε ο καιρός όπου μπορούμε να λέμε τις γιρλάντες με το όνομα που τους αντιστοιχεί, πολλοί άνθρωποι μαζί και εγώ που έχω γράψει το βιβλίο «Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΛΟΓΙΟΥ», έχω δημιουργήσει το λεύκωμα με το cd «ΧΑΝΤΡΑ ΧΑΝΤΡΑ ΤΡΑΓΟΥΔΩ» και δημιουργώ γιρλάντες χειρός, ονομάζουμε κομπολΟΪ το μαύρο μάλλινο κομποδεμένο σκοινάκι των χριστιανών, που ο προσευχόμενος σε κάθε κόμπο-λέγει (κομπολόγι) προσευχή. Δεν το λέμε κομποσκοίνι γιατί η λέξη υποτιμά αυτό το ιερό εργαλείο προσευχής των χριστιανών.
Ονομάζουμε τεσμπΙχι τη γιρλάντα που κράτησαν οι συνεργάτες των Τούρκων. Ονομάζουμε ΧΑΝΤΡΟΛΟΪ τη γιρλάντα που δημιούργησαν οι ραγιάδες και συνεχίζουμε να δημιουργούμε μέχρι σήμερα. Η κατάληξη οϊ στη λέξη χαντρολόι σημαίνει ίδια πράγματα τοποθετημένα στη σειρά, όπως σόι, κομβόι…
Σήμερα χαντρολόγια δημιουργεί και η εταιρία «ΕΥΧΑΝΤΡΟΝ». Αυτά είναι ιδιαίτερης αισθητικής, από ασήμι, χρυσό, μετάξι, με χάντρες από κεχριμπάρι, ημιπολύτιμους λίθους και άλλες που περιέχουν θετική ενέργεια. Αυτά τα χαντρολόγια χαλαρώνουν το νευρικό μας σύστημα, λειτουργούν θεραπευτικά στον οργανισμό μας, αφυπνίζουν τη δημιουργική μας φαντασία και όχι μόνο.
Αρκετοί τα συλλέγουν σαν σύγχρονα έργα τέχνης! Αυτά τα χαντρολόγια η εταιρία τα ονομάζει ΕΥΧΑΝΤΡΑ. Η λέξη είναι σύνθετη από το εΥ+χΑντρα που θα πει: γιρλάντα που προσφέρει ΕΥχαρίστηση με την κάθε ΧΑΝΤΡΑ της. Η εταιρία δημιουργεί εξαιρετικά εύχαντρα και για γυναίκες.
Αρκετοί τα συλλέγουν σαν σύγχρονα έργα τέχνης! Αυτά τα χαντρολόγια η εταιρία τα ονομάζει ΕΥΧΑΝΤΡΑ. Η λέξη είναι σύνθετη από το εΥ+χΑντρα που θα πει: γιρλάντα που προσφέρει ΕΥχαρίστηση με την κάθε ΧΑΝΤΡΑ της. Η εταιρία δημιουργεί εξαιρετικά εύχαντρα και για γυναίκες.
Περισσότερα για τις γιρλάντες χειρός στην ιστοσελίδα του ΕΥΧΑΝΤΡΟ